ब्रेन ट्यूमर रूग्णाच्या एकंदरीत उपचारांमध्ये पुनर्वसन हा महत्त्वाचा भाग असतो, असे तज्ज्ञ सांगतात
नागपूर : ब्रेन ट्यूमर हे भारतातील आजाराचे दहावे प्रमुख कारण आहे, ब्रेन ट्यूमरमुळे होणाऱ्या मृत्यूंची संख्या दरवर्षी वाढत आहे. मात्र या आजाराबाबत अजूनही जागरुकता कमी आहे. जागतिक ब्रेन ट्यूमर दिवस दरवर्षी 8 जून रोजी साजरा केला जातो. ब्रेन ट्यूमरबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी आणि लोकांना शिक्षित करण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो. डॉ. राहुल झामड, कन्सल्टन्ट – न्यूरोसर्जन (ब्रेन अँड स्पाइन स्पेशालिस्ट), वोक्हार्ट हॉस्पिटल यांनी ब्रेन ट्यूमर आणि काही केसेसबद्दल माहिती दिली आहे.
डॉ. राहुल झामड म्हणाले की, जागतिक ब्रेन ट्यूमर दिनानिमित्त, आपण सर्वांनी एकत्र येऊन ब्रेन ट्यूमरने बाधित व्यक्ती आणि कुटुंबांसमोरील आव्हानांवर प्रकाश टाकला पाहिजे. मेंदूतील ट्यूमरची चिन्हे आणि लक्षणे, जसे की सतत डोकेदुखी, दौरे, संज्ञानात्मक बदल आणि संतुलन समस्या ओळखून वेळेवर हस्तक्षेप आणि चांगले उपचार होऊ शकतात.
त्यामुळे, सामान्य जनता आणि आरोग्यसेवा व्यावसायिकांमध्ये जागरुकता निर्माण करणे महत्त्वाचे आहे. वोक्हार्ट हॉस्पिटलद्वारे दर मंगळवारी चालवले जाणारे ट्यूमर क्लिनिक हे ब्रेन ट्यूमर असलेल्या रूग्णांवर उपचार करण्यासाठी तसेच त्यांचे समुपदेशन आणि सतत पुनर्वसन करण्यासाठी एक समग्र दृष्टीकोन आहे.
जागतिक ब्रेन ट्यूमर दिवस या संशोधन प्रयत्नांना वाढवण्यासाठी आणि ब्रेन ट्यूमरच्या उपचारांमध्ये सुधारणा करण्यासाठी जगभरातील सहकार्याला प्रोत्साहन देण्यासाठी एक व्यासपीठ म्हणून काम करतो. जागरूकता पसरवून आणि योग्य आणि वेळेवर उपचार देऊन या आव्हानात्मक आजाराने प्रभावित झालेल्या व्यक्ती आणि कुटुंबांच्या जीवनात आपण एकत्रितपणे बदल घडवू शकतो.
डॉ. राहुल झामड, कन्सल्टन्ट पुढे म्हणाले, “लोकांना त्यांच्या आयुष्यात ब्रेन ट्यूमर होण्याची शक्यता 1% असते असा अंदाज आहे. ब्रेन ट्यूमर विकसित होण्यासाठी स्थापित जोखीम घटकांमध्ये आयोनायझिंग रेडिएशनच्या संपर्कात येणे आणि मेंदूच्या कर्करोगाचा कौटुंबिक इतिहास समाविष्ट आहे.
शस्त्रक्रियेनंतर या रूग्णांना पुनर्वसन आवश्यक आहे जे एकूणच उपचाराचा एक महत्त्वाचा भाग आहे”, बहुतेक वेळा ब्रेन ट्यूमरची लक्षणे आणि चिन्हे शरीरातील ट्यूमरच्या आकारावर आणि ट्यूमर शरीरात कोठे आहे यावर अवलंबून असतात. काही ट्यूमर थेट मेंदूच्या ऊतींवर परिणाम करतात तर काही मेंदूच्या आसपासच्या भागांवर दबाव टाकतात.
खाली काही केसेस आहेत ज्यात आम्ही वोक्हार्ट हॉस्पिटलमध्ये ब्रेन ट्यूमर असलेल्या रूग्णांमध्ये लवकर निदान आणि वेळेवर उपचार करण्याचे महत्त्व अधोरेखित करतो जेणेकरून ते बरे होऊ शकतील आणि ऑपरेशननंतरचा कालावधीही सुरळीत पार पडू शकेल.
नागपुरातील एका 32 वर्षीय महिलेला चेहऱ्याच्या डाव्या बाजूला तीव्र वेदना आणि डोळ्यांची असामान्य हालचाल होत होती, तसेच मेंदूच्या मागील भागात 6X7 सेमी आकाराचा मोठा ट्यूमर होता, ज्यावर क्रॅनियोटॉमीने उपचार केले गेले आणि ट्यूमर जवळजवळ पूर्णपणे काढून टाकण्यात आला.
शस्त्रक्रियेनंतर तिच्या चेहऱ्यावरील वेदना नाहीश्या झाल्या.
जबलपूरमधील आणखी एक 65 वर्षीय पुरुष रुग्णाला चालताना असंतुलनाची समस्या होती. एमआरआयमध्ये सेरेबेलर मेनिन्जिओमा आढळून आला. ट्यूमर पूर्णपणे काढून टाकण्यात आला आणि शस्त्रक्रियेनंतर तो बरा झाला आणि डिस्चार्जच्या वेळी तो स्वतंत्रपणे चालण्यास सक्षम झाला.
एका 70 वर्षीय वृद्ध व्यक्तीला गेल्या 2 आठवड्यांपासून डोकेदुखी आणि शरीराच्या डाव्या बाजूला सौम्य अशक्तपणाचा त्रास होत होता. एमआरआयमध्ये मेंदूच्या एका बाजूला एक मोठी गाठ असल्याचे दिसून आले, ज्यासाठी क्रॅनिओटॉमी करण्यात आली.
ट्यूमरचे अचूक स्थान शोधण्यासाठी आम्ही यूएसजी प्रोबचा वापर केला आणि महत्वाच्या वाहिन्यांचे संरक्षण करण्यासाठी ते जवळजवळ पूर्णपणे काढून टाकले.
58 वर्षीय पुरुषाला मागील 2 दिवसांपासून डोकेदुखी आणि उजव्या डोळ्याची पापणी झुकण्याची आणि दुहेरी दृष्टी येण्याची समस्या होत होती.
एमआरआयमध्ये हेमोरेजसह विषमपणे वाढणारी पिट्यूटरी ट्यूमर दिसून आली. ट्रान्स नासल ट्रान्सफेनोइडल एन्डोस्कोपिकद्वारे सेलर मास पूर्णपणे काढून टाकण्यात आला. हे आणि इतर अनेक ब्रेन ट्यूमर रुग्ण शस्त्रक्रियेनंतरच्या कालावधीत बरे झाले.
